کارآفرینی فرهنگی - دانشكده كارآفريني هنر

 کارآفرینی فرهنگی

مقدمه 

کارآفرینی فرهنگی فرآیند ایده ­پردازی و شناخت فرصت­ها و راه­ اندازی کسب و کارهای فرهنگی است که روندها و فرآیندهای تولید و عرضه خدمات و کالاهای فرهنگی و هنری را مدیریت می کند. نتایج حاصل از کارآفرینی فرهنگی احیای ارزش های فرهنگی موجود و دلخواه است.

قرن بيستم به عنوان قرن کارآفرینی نام گذاری شد و اقدامات فراوانی در جهان برای توسعۀ کارآفرینی انجام شد. چرا که کارآفرینی به عنوان موتور محرک اقتصاد و پیشرفت جامعه در نظر گرفته شده بود. در ایران نیز این فعالیت ها در وزارت خانه های مختلفی پیگیری شد از جمله وزارت علوم در دهۀ گذشته با تشکیل دبیرخانۀ "کاراد" مامور گسترش کارآفرینی در میان دانشگاه های کل کشور شد.

مدل غالب در کارآفرینی، که در مفاهیم و روش­های اجرایی و تصمیم گیری نیز به روشنی مشخص است، مدل کارآفرینی صنعتی است. اما از آن جایی که بخش فرهنگ و هنر ملازمات و ویژگی های متفاوتی دارد، نمی توان مدل کارآفرینی صنعتی را به فعالیت های مرتبط در این حوزه تعمیم داد. این موضوع تجربه­ای جهانی نیز به همراه داشته است در اواخر قرن بیستم مدل های دیگری از کارآفرینی به وجود آمدند که از آن میان می توان به کارآفرینی اجتماعی و کارآفرینی فرهنگی اشاره کرد. سیاست­گزاران فرهنگی نیز با به کارگیری شیوه­ها و ره­یافت­های کارآفرینی در حوزۀ فرهنگ،  رسیدگی به وضعیت اقتصادی فرهنگ و هنر و چگونگی به­گشت آن را مجدانه دنبال کردند که آثار آن را می توان در اسناد بالا دستی کشور به روشنی دید.

نقش تعاملی اقتصاد و کارآفرینی در بخش فرهنگی صرفاً منحصر به افزایش درآمد سرانه و انباشت سرمایه در بخش هنر نیست، بلکه می­ تواند آغازگاه تغییرات ساختاری عمده در فعالیت­های اقتصادی کشور باشد. این تحول با رشد بازده اجتماعی و امکان مشارکت فعال در میان بازیگرانِ اجتماعیِ نقش­هایِ اقتصادی( اشتغال در فعالیت­های فرهنگی) توأم خواهد شد که ثمرده­ی آن گسترش ظرفیت رشد کشور و بالا رفتن میزان بهگشت اجتماعی و استقرار نظم اجتماعی عادلانه و پویا خواهد بود.

سرمایه گذاری مستمر و اندیشیده، نیازمند نیروی انسانی آموزش دیده و با تجربه و دارای توانایی های نو برای ارتباط با بازارهای جهانی و قلمر سرحدی دانش است. بنابراین داشتن متخصصینی که توانایی تلفیق فرصت های اقتصادی و مزیت های هنری و فرهنگی کشور را داشته باشد ضرورت بلاشک تاریخی است. بی گمان نخستین گام در این راه، تربیت متخصصینی است که بتوانند با اتکا به پتانسیل های موجود کارآفرینی در حوزه ی فرهنگ بنگاه­های کارآفرین فرهنگی را ایجاد کنند.

2- اهداف و ضرورت رشته:

رشتۀ کارآفرینی فرهنگی به مجموعه روابطي مي پردازد كه توليد و مصرف كالاي فرهنگی را در سطح اجتماعي بررسي مي­كند و هدف آن داشتن متخصصینی است که توانایی تلفیق فرصت های اقتصادی و مزیت های هنری و فرهنگی کشور را داشته باشند و نخستین گام در این راه، تربیت متخصصینی است که بتوانند الزامات ساختاری حوزۀ فرهنگ را با نوآوری به کارآفرینی پیوند بزنند و چنین تلفیقی از دانش در ماموریت رشته «کارآفرینی  فرهنگی» است.

3- مطالعات و اقدام انجام شده

به منظورتدوين برنامه، سرفصل و منابع درسي رشته کارآفرینی فرهنگی در ابتدا عملكرد دانشگاههاي معتبر جهان و كشور در اين زمينه، مورد مطالعه قرارگرفت. سپس نظر تخصصي استادان گروه هاي مرتبط با دو رشته کارآفرینی و فرهنگ­وهنر در دانشگاههاي معتبر كشور با استفاده از تکنیک دلفی اخذ گرديد و با خرید منابع اصلی تدریس در آن دانشگاه ها سعی شد تا مسالۀ وقوف و بومی سازی عرصۀ این دانش میسر گردد. پس از بحث و تبادل نظر در كميته برنامه ريزي درسي برنامة درسي دوره كارشناسي ارشد رشته کارآفرینی فرهنگی پيشنهاد گرديد كه در تاريخ 10/12/89به تصويب رسيد. در گام بعدي ضمن جمع بندي نظريات همكاران محترم سرفصل دروس منابع درسي پيشنهادي به كميته برنامه ريزي درسي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري ارايه گرديد.

 4- ويژگي هاي برنامه:

برنامه درسي مورد نظر جزء دروس بين رشته اي است.

پذيرش دانشجو از رشته هاي مختلف و به صورت نيمه متمرکز انجام مي گيرد.

برنامه درسي در اين رشته از حالت نظري دور شده و به جنبه هاي کاربردي نزديک مي شود.

اين رشته درسي جزء رشته هاي جديد وزارت علوم محسوب مي گردد.

5- توانايي ها و مهارت هاي دانش آموختگان رشته:

به طور کلی می توان ویژگی  منحصر به فرد و توانایی تخصصی  فارغ التحصیلان رشته کارآفرینی فرهنگی را چنین بر شمرد:

1. کسب مهارت­های شبکه سازی اجتماعی در حوزۀ فرهنگ
2. توانایی تشخیص فرصت­ها و امکانات بالقوه در عرصه­ی خدمات و کالاهای فرهنگی
3. کسب مهارت انجام فعالیت های گروهی در عرصۀ خدمات و کالاهای فرهنگی
4. کسب توانایی تفکر خلاق و پیاده سازی ایده های خلاقه در عرصه­ی خدمات و کالاهای فرهنگی
5. کسب مهارت و فضیلت های رقابتی در عرصه­ی خدمات و کالاهای فرهنگی
6. ارزیابی آثار و منافع اقتصادیِ کسب­وکارهای فرهنگی
7. ارزیابی آثار و منافع میراث های هنری
8. کشف مزیت ها و فرصت های  رشد کارآفرینی فرهنگی
9. کشف زمینه های جذب سرمایه­گذاری ریسک پذیر در حوزۀ فرهنگ و هنر
10. کشف زمینه های ترکیب صنعت و فرهنگ برای عرضه به بازار جهانی
11. کسب مهارت های لازم برای صدور خدمات و کالاهای فرهنگی
12. مزیت سنجی سرمایه گذاری در حوزه های مختلف فرهنگ و هنر
13. کسب مهارت بازاریابی برای  خدمات و کالاهای فرهنگی و هنری
14. کسب توانایی مدیریت انواع واحدهای تولید خدمات و کالاهای فرهنگی و هنری.